W utrzymaniu zdrowia ważne są nie tylko podstawowe składniki odżywcze, takie jak witaminy i mineralny, ale również inne związki biologicznie czynne. Wśród nich warto wspomnieć to barwnikach. Oprócz nadawania pięknych kolorów żywności działają regulująco na organizm człowieka. Jednym z takich związków jest likopen. W Polsce głównym źródłem likopenu są pomidory, ale to nie jedyne produkty, które go zawierają. Dowiedz się jak działa, gdzie się znajduje i na co pomaga likopen.
Co to likopen?
Likopen to jeden ze związków zaliczanych do karotenoidów. Jest on barwnikiem rozpuszczalnym w tłuszczach, odpowiedzialnym za nadanie czerwonego, pomarańczowego lub żółtego koloru niektórym produktom roślinnym. Poza działaniem barwiącym likopen wykazuje liczne właściwości prozdrowotne i odgrywa ważną rolę w utrzymaniu zdrowia człowieka. Przy odpowiednim spożyciu likopenu jesteśmy w stanie zmniejszyć ryzyko wielu poważnych chorób i poprawić aktualny stan zdrowia.
Jak działa likopen?
Głównym mechanizmem, który sprawia, że likopen wpływa pozytywnie na stan zdrowia człowieka, jest jego działanie antyoksydacyjne. Likopen zwalcza wolne rodniki tlenowe, które w nadmiarze prowadzą do rozwoju stresu oksydacyjnego, wcześniejszego starzenia się organizmu i rozwoju poważnych chorób. Likopen w odróżnieniu od innych karotenoidów nie ulega w organizmie przekształceniu w witaminę A.
W czym jest likopen?
Składnik ten znajdziemy w żywności roślinnej, a dokładnie w produktach o czerwonej, pomarańczowej i żółtej barwie. Oto główne źródła likopenu:
pomidor,
arbuz,
grejpfrut różowy,
papaja,
gujawa różowa,
marchew,
owoc dzikiej róży,
dynia,
batat,
morela.
Większość likopenu gromadzi się w skórkach tych produktów, dlatego jeżeli można zjeść je bez obierania, warto to zrobić.
Wspominając o produktach zawierających likopen, należy podkreślić pozytywny wpływ obróbki termicznej na jego biodostępność. Więcej likopenu zawierają zatem pomidory, które zostały poddane działaniu wysokiej temperatury (np. sos pomidorowy, ketchup, passata, zupa pomidorowa), niż surowe pomidory.
Na co pomaga likopen?
Likopen jest dobry dla każdego i daje nam wiele korzyści zdrowotnych, m.in.:
redukuje stres oksydacyjny,
zwalcza stany zapalne,
wpływa pozytywnie na glikemię na czczo,
reguluje poziom cholesterolu we krwi (ogólnego, lipoprotein LDL i HDL),
normalizuje poziom ciśnienia tętniczego krwi,
wpływa na ekspresję genów,
stymuluje układ odpornościowy,
pomaga w utrzymaniu prawidłowej masy ciała i wskazówka BMI.
Wymienione czynniki pozwalają obniżyć ryzyko rozwoju:
nowotworów (zwłaszcza pozytywnie wpływa w przypadku raka prostaty),
chorób układu sercowo-naczyniowego (choroby niedokrwiennej serca, miażdżycy, wystąpienia udary mózgu i zawału serca),
cukrzycy typu 2,
chorób neurodegeneracyjnych (demencji, choroby Parkinsona, Alzheimera).
Dieta a wolne rodniki tlenowe
W organizmie naturalnie wytwarzane są wolne rodniki tlenowe i w umiarkowanej ilość nie stanowi dla nas zagrożenia. Sytuacja ta zmienia się jeżeli wzrasta ich liczebność. Do wytwarzania większej ilości wolnych rodników dochodzi m.in. wraz z wiekiem i w związku z niezdrowym sposobem odżywiania. Zdrowa, zbilansowana dieta bogata w związki o właściwościach antyoksydacyjnych pomaga w ograniczeniu powstawania wolnych rodników, neutralizowaniu ich nadmiaru w danym momencie oraz wpływa pozytywnie na stan odżywienia organizmu. Wszystko to obniża ryzyko licznych schorzeń, wpływa na wydłużenie życia i podniesienie jego jakości.
W Instytucie Zdrowia Sofra znajdziesz m.in. dietę pełnowartościową i dietę bałtycką obfitujące w składniki o działaniu przeciwutleniającym oraz zapewniające odpowiednie spożycie wszystkich niezbędnych składników odżywczych.
