Refluks żołądkowy to schorzenie, które dotyka sporą część populacji. Powoduje nie tylko nieprzyjemne objawy, ale również niebezpieczne dla zdrowia i życia powikłań. Poznaj przyczyny refluksu, jego symptomy i optymalny sposób leczenia.

Czym jest refluks?

Choroba refluksowa polega na cofaniu się treści żołądka do przełyku. Osoby zdrowe mogą doświadczyć refluksu fizjologicznego po bardzo obfitym posiłku lub spożyciu większej ilości wina. Z kolei osobom chorym objawy refluksu w przełyku mogą towarzyszyć na co dzień. Jeżeli taka sytuacja powtarza się przez dłuższy czas, kwaśna treść żołądka będzie powodować uszkodzenia błony śluzowej przełyku. Z czasem prowadzi to nawet do groźnych konsekwencji, w tym do wystąpienia tzw. przełyku Barretta, będącego stanem przednowotworowym. Dlatego bardzo ważne jest odpowiednie leczenie, które w dużej mierze opiera się na prawidłowym sposobie żywienia oraz modyfikacji stylu życia.

Przyczyny refluksu

Do przyczyn refluksu zalicza się nieprawidłowości w obrębie dolnego zwieracza przełyku w postaci zwiększonej częstości rozkurczania i obniżenia jego ciśnienia. Powstawaniu refluksu żołądka sprzyjają takie czynniki jak:

  • długotrwałe przyjmowanie leków,
  • otyłość,
  • ciąża,
  • choroby tkanki łącznej,
  • palenie papierosów,
  • spożywanie dużej ilości alkoholu lub kawy.

Objawy refluksu

Objawy refluksu w przełyku odczuwamy w postaci nieprzyjemnego pieczenia, wręcz palenia. Niekiedy można poczuć, jak treść żołądka dosłownie cofa się do przełyku. Pojawia się kwaśne lub puste odbijanie, pieczenie w nadbrzuszu, a nawet nudności oraz wymioty. Inne objawy refluksu mogą być mniej charakterystyczne i należy do nich m.in.: ból brzucha, chrypką, ból gardła, kaszel, uczucie guli w gardle, częste stany zapalne gardła i krtani, zmiana barwy głosu.

Refluks – leczenie

Leczenie refluksu żołądka opiera się na terapii farmakologicznej, polegającej na przyjmowaniu preparatów ochronnych, hamujących wydzielanie soków żołądkowych i o właściwościach zwiększających ich pH. Warto jednak pamiętać, że głównym postępowaniem powinna być odpowiednia dieta i przestrzeganie kilku podstawowych zasad odnośnie zachowań, które mogą wpłynąć na zwiększenie częstotliwości zarzucania treści żołądka do przełyku.

Refluks – dieta i styl życia

Dieta w chorobie refluksowej przełyku ma na celu wyeliminowanie produktów drażniących i skrócenie czasu przebywania pokarmu w żołądku. W tym celu należy ograniczyć:

  • produkty zbożowe zawierające dużo błonnika pokarmowego, m.in. razowe pieczywo, grube kasze,
  • niektóre warzywa i owoce, zwłaszcza bardzo kwaśne i obfitujące w błonnik (np.: suche nasiona roślin strączkowych, warzywa kapustne, cebulę, owoce cytrusowe),
  • produkty i potrawy o dużej zawartości tłuszczu (tłuste mięsa, wędliny, kiełbasy, słodycze, słone przekąski, potrawy typu fast food),
  • mocne przyprawy (m.in. musztardę, ocet, chilli, ketchup, ostre mieszanki przyprawowe),
  • mocną herbatę, kawę, a bezwzględnie należy wykluczyć alkohol, napoje gazowane i energetyczne.

Gdy pojawią się objawy refluksu warto wypić szklankę wody lub mleka.

Należy jeść małe objętościowo posiłki, 4-5 razy dziennie. Dania nie powinny być gorące, nie należy również nadmiernie się spieszyć podczas jedzenia. Warzywa lepiej spożywać po ugotowaniu lub drobno stare niż surowe. Ostatni posiłek najlepiej zjeść 3 godziny przed snem.

Ponadto na co dzień należy unikać dużego wysiłku fizycznego, przebywania w zgięciu i noszenia obcisłej odzieży. Podczas snu trzeba zadbać o wyższe ułożenie głowy. Konieczne jest także zaprzestanie palenia papierosów oraz utrzymanie prawidłowej masy ciała. Tytoń, nadwaga i otyłość bardzo mocno sprzyjają refluksowi żołądka.

Dieta lecznicza przy refluksie

Choć dieta w refluksie ogranicza surowe warzywa oraz inne produkty zawierające dużo błonnika pokarmowego, nie musisz martwić się, że nie jesteś w stanie odpowiednio odżywić swój organizm oraz zadbać o jego oczyszczenie. Dla osób z refluksem i innymi zaburzeniami przewodu pokarmowego Instytut Zdrowia Sofra rekomenduje dietę dr Ewy Dąbrowskiej w postaci gotowanej. Wybór tej diety pozwoli Ci na wprowadzenie dużej ilości warzyw i owoców, jednocześnie z ograniczeniem drażniącego działania błonnika pokarmowego. Jest to możliwe dzięki odpowiedniej formie diety, która jest łatwiejsza w strawieniu i krócej zalega w żołądku.