sygnet

Głodówka lecznicza jest wykorzystywana w medycynie od tysięcy lat. Była obecna w cywilizacji chińskiej, greckiej, rzymskiej, judaistycznej i arabskiej. Niejednokrotnie ma ona wymiar religijny. Stosowanie postu jest do dziś zalecane przez główne religie świata w celu wzmocnienia ducha i ciała. Był on również polecany przez Hipokratesa, greckiego lekarza, który jest uważany za ojca współczesnej medycyny. Choć obecnie stosowanie głodówki leczniczej jest tematem kontrowersyjnym, wiele osób może czerpać z niej korzyści. Warto dowiedzieć się, co daje głodówka, dla kogo jest wskazana oraz jak bezpiecznie ją stosować.

Czym jest głodówka lecznicza?

Głodówka lecznicza polega na okresowym całkowitym lub znacznym ograniczeniu spożywania żywności. Aby lecznicze głodówki przyniosły korzyści bez negatywnych konsekwencji zdrowotnych, konieczne jest odpowiednie przygotowanie oraz proces wychodzenia z postu. Ich prozdrowotne właściwości wynikają z mechanizmów przystosowawczych organizmu, które są uruchamiane podczas głodzenia. Organizm zabezpiecza się poprzez dostosowanie do braków energii i składników odżywczych.

Po rozpoczęciu głodzenia w pierwszej kolejności dochodzi do wykorzystania dostępnych zapasów. Początkowo zużywany jest glikogen zgromadzony w wątrobie i mięśniach, a następnie białka i tłuszcze. Otrzymane wskutek rozpadu białek aminokwasy są produktami wykorzystywanymi do produkcji glukozy w procesie glukoneogenezy. Gdy głodzenie się przedłuża, dochodzi do zwiększenia poziomu wolnych kwasów tłuszczowych i wytwarzania ciał ketonowych, które stanowią alternatywne źródło energii.

W jaki sposób głodówka wspomaga zdrowie?

W czasie głodzenia organizm w pierwszej kolejności wykorzystuje struktury, które w niewielkim stopniu wpływają na prawidłowe funkcjonowanie organizmu lub wręcz są szkodliwe. Przykładem mogą być ogniska przyćmienia miąższowego, czyli zmiany zwyrodnieniowe narządów miąższowych, nacieczenia tłuszczowe (m.in. uczestniczące w rozwoju miażdżycy) oraz zastarzałe kompleksy immunologiczne.

Głodówka lecznicza wykazuje także korzystne działanie na poziomie komórkowym. Nasila proces autofagii, czyli tzw. detoksu komórkowego. Autofagia jest podstawowym procesem zachodzącym w komórkach, polegającym na usuwaniu zbędnych elementów, takich jak wirusy, bakterie, niewłaściwe białka i inne zużyte lub uszkodzone struktury. Głodówki pozwalają zatem na samooczyszczenie się komórek, co poprawia funkcjonowanie całego organizmu. Oczyszczone komórki stają się zdrowsze i działają sprawniej. Zjawisko autofagii było wielokrotnie badane. Temat ten przez lata zgłębiał japoński biolog Yoshinori Ohsumi. W 2016 roku otrzymał on nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny za swoje badania dotyczące autofagii.

Głodówka lecznicza – efekty

Aby dostosować się do restrykcji kalorycznej, w organizmie zachodzą liczne reakcje metaboliczne i hormonalne wpływające korzystnie na zdrowie. Głodówka lecznicza pozwala na oczyszczenie organizmu z toksyn, wspomaga redukcję masy ciała i reguluje ciśnienie tętnicze. Wprowadzenie głodówki zmniejsza metabolizm i wytwarzanie wolnych rodników tlenowych odpowiedzialnych za rozwój wielu chorób oraz nasilenie procesów starzenia. Takie działanie może potencjalnie ograniczać występowanie chorób metabolicznych oraz wydłużyć czas życia. 

Oczyszczenie organizmu wpływa pozytywnie również na układ odpornościowy. Głodówka lecznicza może być stosowana wspomagająco w łagodzeniu dolegliwości związanych z reumatoidalnym zapaleniem stawów, alergiami, migreną oraz może zmniejszać zmiany dermatologiczne.

Spadek poziom insuliny jest zjawiskiem bardzo korzystnym, szczególnie w aspekcie zapobiegania cukrzycy typu 2. oraz insulinooporności. W miarę kontynuacji głodówki może dojść do spadku poziomu glukozy we krwi, ponieważ nie dostarczamy jej z pożywienia. Organizm jednak zwiększa wtedy proces glukoneogenezy, aby zapewnić niezbędną energię erytrocytom, dla których glukoza jest jedynym jej źródłem.

Głodówka lecznicza a nowotwory

Bardzo ważnym aspektem wynikającym ze stosowania głodówki jest obniżenie stężenia insulinopodobnego czynnika wzrostowego (IGF-1). Hormon ten reguluje proliferację komórek, czyli ich namnażanie się. Proliferacja sprzyja rozwojowi nowotworów, dlatego głodówka może być stosowana w celu ich zapobiegania. Kolejnym istotnym zjawiskiem jest nasilenie apoptozy, czyli programowanej śmierci komórki. Pozwala to na usuwanie niewłaściwych i uszkodzonych komórek co również obniża ryzyko rozwoju choroby nowotworowej.

Dla kogo wskazane są głodówki lecznicze?

Głodówki lecznicze są wskazane dla osób z nadwagą i otyłością, chcących utracić zbędne kilogramy. Warto zastosować głodówkę w celu oczyszczenia organizmu i poprawy jego ogólnego funkcjonowania, zwłaszcza w przypadku ludzi, którzy dotychczas prowadzili niezdrowy tryb życia. Taka kuracja jest również zalecana w celu opóźnienia procesów starzenia oraz zmniejszenia ryzyka rozwoju wielu chorób, takich jak miażdżyca, nowotwory czy cukrzyca typu 2.

Przeciwwskazania do prowadzenia leczniczej głodówki

W związku z tym, że głodówka oczyszczająca ogranicza dostarczanie energii i składników odżywczych, to nie jest ona wskazana dla wszystkich. Głodówki nie są zalecane osobom z:

  • chorobą nowotworową, 
  • cukrzycą typu 1 (lub inną cukrzycą insulinozależną), 
  • nadczynnością tarczycy, 
  • niewydolnością narządów (serca, płuc, nerek, wątroby), 
  • chorobą wrzodową, 
  • ciężką depresją, 
  • z chorobami genetycznymi i zakaźnymi, w tym czynną gruźlicą. 

Ponadto post nie jest wskazany u osób cierpiących na niedokrwistość, niedobory witamin i składników mineralnych, osób mających niskie ciśnienie tętnicze oraz chorujących na anoreksję. Głodówki nie powinny stosować także kobiety w ciąży i w okresie laktacji.

Głodówka lecznicza w Instytucie Zdrowia Sofra

Dla maksymalizacji efektów oraz własnego bezpieczeństwa, głodówka oczyszczająca powinna być prowadzona pod ścisłą kontrolą specjalistów. Instytut Zdrowia Sofra oferuje specjalny program głodówki leczniczej. Składa się on z 3 etapów: wprowadzenia, postu i wychodzenia z głodówki. 

Pierwszego dnia prowadzone są badania lekarskie w celu kwalifikacji kuracjuszy. Wprowadzenie ma na celu przygotowanie organizmu do głodówki trwającej 6 dni. Po zakończeniu postu następuje etap, który pozwala stopniowo wyjść z głodówki. W czasie pobytu uczestnicy mają zapewnioną stałą opiekę lekarza i pielęgniarki oraz uczestniczą w konsultacjach i wykładach prowadzonych przez dietetyka. Codzienna dawka ruchu wspomaga działanie kuracji.

Jak przygotować się do głodówki?

Przed przystąpieniem do leczniczej głodówki należy sprawdzić, czy nie istnieją żadne przeciwwskazania do jej rozpoczęcia. Z tego względu konieczne jest wykonanie podstawowych badań krwi, moczu, EKG oraz badań obrazowych płuc i jamy brzusznej. Stosowanie głodówki na własną rękę, bez odpowiedniego przygotowania, może wiązać się z negatywnymi konsekwencjami. Dlatego bardzo ważne jest, aby korzystać z głodówki z rozwagą, pod czujnym okiem specjalistów, co pozwala w bezpieczny sposób czerpać z niej jak najwięcej korzyści.